19 kwietnia 2021

Oblężenie Żor w 1433 roku

W lipcu 1415 roku w  czasie obrad soboru w Konstancji na stosie spalony został Jan Hus, czeski duchowny i filozof, rektor uniwersytetu w Pradze, uznany przez władze kościelne za heretyka. Jego słynne kazania w praskiej Kaplicy Betlejemskiej, w których domagał się reformy czeskiego kościoła oraz zmian społecznych i politycznych w Czechach, zyskały mu wielu zwolenników, przede wszystkim wśród czeskich drobnych rycerzy, mieszczan i chłopów. Męczeńska śmierć profesora wywołała wielkie oburzenie w Czechach, które przerodziło się w bunt wobec władzy królów z dynastii Luksemburgów – Wacława IV i jego brata Zygmunta. W 1419 roku rozpoczęły się wojny husyckie, które ogarnęły nie tylko Czechy (w tym Śląsk należący wówczas do Korony Czeskiej), ale także kraje ościenne, wśród nich Polskę. Świetnie zorganizowana i dowodzona armia husycka, stosująca nowoczesne jak na owe czasy uzbrojenie i metody walki, aż do połowy lat trzydziestych XV wieku odnosiła sukcesy w starciu z Zygmuntem Luksemburczykiem i jego sojusznikami.

Na Śląsku walki buntownikami rozpoczęły się w 1428 roku, kiedy wojska husyckie zaatakowały posiadłości piastowskiego księcia Bolka V, pana na Głogówku i Prudniku. Sam książę nie podjął akcji przeciwko husytom, co więcej bardzo szybko przyłączył się do nich, prowadząc działania zbrojne na pograniczu śląsko-polskim (zajął Gliwice, Rybnik i Kluczbork, brał udział w wyprawie na Jasną Górę). Kolejną zdobyczą miały być Żory, których oblężenie rozpoczęło się 17 kwietnia 1433 roku. Miasto nie zostało zajęte przez husytów, gdyż z odsieczą przybyli książę raciborsko-karniowski Mikołaj V i książę oświęcimski Kazimierz I. Wojska Bolka V zwinęły wówczas oblężenie i ścigane przez oddziały jego piastowskich krewniaków, wycofały się w kierunku Gliwic.

Nieudane oblężenie Żor rozpoczęło okres niepowodzeń Bolka V, który 13 maja 1433 roku ostatecznie został pokonany przez Mikołaja V Raciborskiego w bitwie pod Trzebnicą. Do końca tego roku władcy śląscy zdołali odzyskać większość terenów zajętych przez husytów, z wyjątkiem posiadłości, stanowiących własność Bolka V, który nie bez powodu przeszedł do historii pod przydomkiem Husyta.