Ziemia Częstochowska – obrzędowość doroczna oraz tradycyjna zabudowa

Zdjęcie chłopców przebranych z okazji coroncznych obchodów

„Ziemia częstochowska – obrzędowość doroczna oraz tradycyjna zabudowa” to dwuletni projekt dokumentacyjno-badawczy dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prowadzony przez Instytut im. Wojciecha Korfantego w latach 2022 – 2024.

Zdjęcie chłopców przebranych z okazji coroncznych obchodów

Celem zadania było zbadanie aktualnego stanu obrzędowości dorocznej oraz tradycyjnej zabudowy na Ziemi Częstochowskiej – rozległego obszaru obejmującego obecnie kilka powiatów – kłobucki, zawierciański, myszkowski, częstochowski oraz tych leżących poza granicami administracyjnymi województwa śląskiego.

Działanie poświęcone było obszarowi wyjątkowemu – o charakterze pogranicznym, praktycznie nieznanym i epizodycznie spenetrowanym naukowo w stosunku do innych części województwa śląskiego. Projekt był odpowiedzią na niewystarczający zasób wiedzy dotyczący roku obrzędowego na tym terenie, ma na celu wskazać funkcjonujące tu jeszcze zwyczaje.

Badania ukazały znaczenie posiadanego (materialnego i niematerialnego) dziedzictwa dla lokalnych społeczności i popularyzować wiedzę w tym temacie.

Interesowały nas:

  • obrzędowość doroczna i rodzinna,
  • tradycyjna zabudowa – domy, młyny wodne, spichlerze, kuźnie,
  • kapliczki i krzyże przydrożne.

W ramach projektu prowadzone były prace: dokumentacyjne (fotograficzne, video), badawcze (wywiady z przedstawicielami lokalnych społeczności), wydawnicze (publikacja), edukacyjne (prelekcje, warsztaty, wystawa) i promocyjne (video-blog).

REGI-ON-LINE

REGI-ON-LINE to videoblog realizowany w ramach projektu „Ziemia częstochowska – obrzędowość doroczna oraz tradycyjna zabudowa”. Filmy przekazują wiedzę dotyczącą dziedzictwa kulturowego regionu częstochowskiego oraz relacjonują interesujące miejsca i ludzi w terenie, opowiadając o materialnych i niematerialnych fenomenach kulturowych województwa śląskiego, ze szczególnym uwzględnieniem badanego obszaru.

Kilka słów o tradycyjnej zabudowie

Specyfika stroju ludowego

Taniec – Wczoraj deszcz padał Zespół Folklorystyczny „Wrzosowianie”

Wybrane unikaty obrzędowości dorocznej na terenie ziemi częstochowskiej

Zbiory wirtualnego archiwum społecznego ziemi kłomnickiej

Opowieść o przebiegu dnia św. Mikołaja we wspomnieniach mieszkanek Sygontki

Kapliczka podworska – Dankowice

Dożynki – Żarki

Misinki – Zalesice

Kapliczka dziękczynna – Podłęże Królewskie

Pieczenie chleba – znaczące święta – Radoszewnica

Tożsamość lokalna – Zrębice

REGI-ON-LINE – FILMY

Stawianie ziela – Ślęzany, gm. Lelów

Pozostałości stodół – Mstów

Marzanna i gaik – Konopiska

Dożynki – Kroczyce

Niedziela Palmowa – Kocikowa, Dobra, Solca

Całoroczna ruchoma szopka – Olsztyn

Partner projektu: Regionalny Ośrodek Kultury w Częstochowie

Logotypy "Województwa Śląskiego" oraz "Regionalnego Ośrodka Kultury w Częstochowie"

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Logotyp ogłaszający dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Logotyp Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Nukowego

Okładka "Informatora", numer lipcowo-sierpniowy, 2025 r.

Pobierz nasz informator

Zapraszamy do zapoznania się z najnowszym informatorem Instytutu im. Wojciecha Korfantego na lipiec i sierpień 2025.