29 grudnia 2020

Czarna pamięć – podsumowanie roku 2020

2020 rok. W dobie pandemii Covid-19

Ten czas wymusił na nas, realizatorach projektu, poczucie ciągłego bycia w stanie gotowości i umiejętności podejmowania ważnych decyzji bez szkody dla projektu, tak aby wszystkie jego elementy mogły zostać skutecznie zrealizowane. Musieliśmy reagować „tu i teraz”. Nikt nie przewidział, że stworzony dwa lata temu projekt będzie podlegał tak błyskawicznym metamorfozom.

Inicjatorami pierwotnego konceptu zadania „Czarna pamięć – górnicze miejsca pamięci jako ponadlokalny składnik tożsamości kulturowej Śląska” byli Adam Kowalski i Piotr Rygus. Działający w 2019 roku założyli ogólne ramy realizacji zadania. Projekt został wykonany i rozliczony zgodnie z harmonogramem.

To co przytrafiło się w 2020 roku pokazało nam, że wszystko podlega dynamice zmian. Osoby pozostające w projekcie miały trzy miesiące na jego realizację. Drugi etap realizacji pokazał nam, że pierwotne założenia przestały odpowiadać rzeczywistej sytuacji, a sam projekt stawał się „żywym” tworem podlegającym misternej obróbce. Pomimo panującej pandemicznej rzeczywistości udało nam się go zrealizować i wytrwać do końca. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie zaangażowanie niezwykłych osób.

Szczególne podziękowania płyną do: dr hab. Doroty Świtały-Trybek – prof. UO, dr hab. Mariana Gerlicha, dr hab. Zygmunta Woźniczki – prof. UŚ, Adama Józefiaka, Dariusza Zalegi, Arkadiusza Goli, Dariusza Walerjańskiego, Stanisława Zubalskiego, Rafała Tylendy, Anny Syski, Katarzyny Kiołbasy, Michała Sikory i Bożeny Kocielskiej.

Efektem wspólnych prac w 2020 roku były:
– wirtualny spacer, który zrealizowaliśmy dla Państwa w listopadzie br. – o tajemnicach i niezwykłości miejsca jakim jest Borsigwerk – Bozywerk opowiadał Dariusz Walerjański;
– w „Czarnych charakterach” materiał filmowy zrealizowali Dariusz Zalega Miejsca górniczej (nie)pamięci oraz Aleksandra Goniewicz – wywiad z Adamem Józefiakiem Wilczy Jar;
– podsumowaniem była wydana 30 listopada br. publikacja Piotra Rygusa i Aleksandry Goniewicz pt. Czarna pamięć – górnicze miejsca pamięci, którą rozesłaliśmy zainteresowanym (na naszej stronie znajdziecie Państwo wersję e-publikacji);
– konferencja popularnonaukowa on-line, którą nagraliśmy 30 listopada br. W czasie jej trwania nasi goście podjęli następujące tematy: dr hab. prof. UŚ Zygmunt Woźniczka (historyk, dyrektor Instytutu Myśli Polskiej im. W. Korfantego) – Rola górnictwa w rozwoju cywilizacyjno-kulturowym regionu, dr hab. prof. UO Dorota Świtała-Trybek – Dziedzictwo górnicze – między tęsknotą a nadzieją. Rzecz o wybranych praktykach memoratywnych, dr Arkadiusz Gola (artysta fotografik, miłośnik Śląska, od lat związany z „Dziennikiem Zachodnim”) – Ogrodowa 1 – ostatnia kopalnia węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim, dr hab. Marian Grzegorz Gerlich (antropolog kultury, etnolog, publicysta) – Swojska ekumena i jej wyodrębniane miejsca w pamięci zbiorowej górnośląskich społeczności górniczych. Ciągłość i zmiana.