Po raz kolejny Instytut im. Wojciecha Korfantego włączył się w obchody Europejskich Dni Dziedzictwa. W tym roku motywem przewodnim było hasło: „Szlaki. Sieci. Połączenia”. 15 września 2024 r. mogliśmy poszukać ich w… muzyce!
Pod hasłem „CZEŚĆ każdej PIEŚNI!” zaprosiliśmy na plenerowe koncerty chórów w Katowicach (Plac Sejmu Śląskiego, ogród przy katedrze ewangelicko-augsburskiej, Strefa Kultury, Park Powstań Śląskich, targowisko przy ul. Mickiewicza, plac przed Teatrem Śląskim), warsztaty śpiewu białego oraz wykład o znaczeniu pieśni i chóralnego śpiewu (Katowice Miasto Ogrodów). Była również możliwość uczestniczenia w spacerach z przewodnikiem. Całość wydarzenia zakończył flash mob „Z pieśnią na ustach”.
Zgodnie z hasłem EDD 2024 – „CZEŚĆ każdej PIEŚNI!” – zaprezentowaliśmy Państwu kulturowe i etniczne zróżnicowanie regionu (i miasta) poprzez pieśni – mało znane muzyczne dziedzictwo narodów, które zostawiły tu swój kulturowy ślad.
Spacery poprowadziły nas przez dzieje miasta oraz ku pieśniom, które zostały wykonane przez sześć chórów. Pieśni – śląskie, polskie, niemieckie, żydowskie, ukraińskie, zaolziańskie i ormiańskie – wybrzmiały na podwórkach, w ogrodach, na placach i skwerach. Wystąpiły zespoły śpiewające repertuar, który sam w sobie jest dziedzictwem Górnego Śląska i Europy.
Chóry występowały a cappella w miejskich przestrzeniach. Zaśpiewała dla nas ponad setka chórzystów i chórzystek. Nie zabrakło skierowanych do widzów zachęt do wspólnego śpiewania!
PROGRAM
10.30-11.00 Uroczyste otwarcie EDD 2024
Prowadzenie: dr Małgorzata Tkacz-Janik (RIK) i Kamil Gojowy (ŚZCHiO)
Katowice Miasto Ogrodów, Plac Sejmu Śląskiego 2, sala 211.
11.30-15.30 SPACERY z przewodnikami.
I TURA 11.30-14.30, II TURA 12.30-15.30
Start spacerów: Plac Sejmu Śląskiego 2 (podcienia)
Spacery były poprowadzone przez przewodników Krzysztofa Sosnę i Tomasza Kiełkowskiego. Niemcy, Polacy, Ślązacy, Żydzi, Ormianie, Zaolziacy pozostawili swoje ślady w całym regionie. Poszukaliśmy ich w przestrzeni Katowic w akompaniamencie chóralnych pieśni.
Trasy spacerów obejmowały następujące przystanki:
1/ Katowice Miasto Ogrodów (Plac Sejmu Śląskiego 2)
alternatywnie – podcienia KMO
2/ Ogrody katedry ewangelicko-augsburskiej (ul. Warszawska 18, wejście od Szkolnej)
alternatywnie – w świątyni
3/ Strefa Kultury MCK (Plac Antala i Sławika 1)
alternatywnie – w holu dolnym
4/ Park Powstań Śląskich
alternatywnie – w przejściach pod Rondem J. Ziętka
5/ Pomnik katowickiej Synagogi Wielkiej – wewnętrzna część targowiska na rogu ulic Mickiewicza i Stawowej
alternatywa – wiaty targowe
6/ Rynek w Katowicach
alternatywnie – w lobby teatru
17.00-17.45 WYKŁAD O GÓRNOŚLĄSKICH TRADYCJACH ŚPIEWACZYCH
„Tradycje kulturowe amatorskich zespołów śpiewaczych na Śląsku, a niematerialne dziedzictwo regionu” – prof. Iwona Melson, Śląski Związek Chórów i Orkiestr (ŚZCHiO)
Katowice Miasto Ogrodów, Plac Sejmu Śląskiego 2, sala 211
17.45-18.45 WARSZTATY ŚPIEWU BIAŁEGO
Marlena Hermanowicz i członkinie Bytomskiego Kolektywu Śpiewaczego
Katowice Miasto Ogrodów, Plac Sejmu Śląskiego 2, sala 105 (część hotelowa)
19.00 POCHÓD CHÓRÓW ZE ŚPIEWEM NA USTACH pt. „CZEŚĆ każdej PIEŚNI!”
Start: Katowice Miasto Ogrodów, Plac Sejmu Śląskiego 2.
Partnerem obchodów EDD był Śląski Związek Chorów i Orkiestr.
Wystąpili dla Was:
Śląski Chór Górniczy Polonia-Harmonia, dyr. Iwona Melson
Chór działa w Piekarach Śląskich. Powstał w 1912 r. i należy do Konfraterni Najstarszych Chórów Województwa Śląskiego. Kunszt artystyczny zaprezentował w wielu krajach Europy, w ponad 30 zagranicznych podróżach koncertowych. Ma w swoim dorobku trzy płyty z artystycznie opracowanymi melodiami ludowymi.
Chór wykonał pieśni Zaolziaków.
Miejsce: Podcienia Katowice Miasto Ogrodów (Plac Sejmu Śląskiego 2)
Chór Heimat z Gliwic Ostropy, dyr. Anna Wolak
„Heimat” jest chórem żeńskim śpiewającym na dwa i trzy głosy. Członkinie śpiewają w języku niemieckim, polskim, czeskim, francuskim, włoskim i po łacinie. Działają pod patronatem Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców Województwa Śląskiego. Występują w kraju i za granicą.
Chór wykonał pieśni mniejszości niemieckiej.
Miejsce: Ogrody Katedry ewangelicko-augsburskiej (ul. Warszawska 18)
Bytomski Kolektyw Śpiewaczy, przyg. Marlena Hermanowicz
BKŚ to grupa ok. 30 kobiet z obszaru Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, która od 3 lat wspólnie zgłębia tajniki śpiewu tradycyjnego. Kolektyw nawiązuje do tradycji górnośląskich chórów oraz towarzystw śpiewaczych, ale jest również symbolicznym ukłonem w stronę przesiedleńców i Kresowian z terenów Europy Środkowo-Wschodniej, którzy swoje losy związali z Górnym Śląskiem.
Chór wykonał pieśni ukraińskie.
Miejsce: Strefa Kultury MCK (Plac Sławika i Antalla 1)
Muzealny Chór Społeczny, dyr. Krzysztof Dudzik
Chór działa od 2019 r. przy Muzeum Śląskim w Katowicach. Zrzesza pasjonatów śpiewu, kwalifikowanych do zespołu wyłącznie na podstawie chęci wspólnego muzykowania. Repertuar zespołu charakteryzuje przystępność, lekkość, na poziomie trudności adekwatnej do aktualnej kondycji chóru.
Chór wykonał pieśni śląskie.
Miejsce: Park Powstańców Śląskich
Chór Clil, dyr. Anna Hajduk-Rynkowicz i Maciej Lewy.
Zespół jest amatorskim chórem kultywującym żydowskie tradycje muzyczne i zapoznającym słuchaczy, a także chórzystów, z żydowskimi zwyczajami i świętami. Repertuar chóru obejmuje pieśni i piosenki w języku hebrajskim, jidysz (języku Żydów aszkenazyjskich) oraz ladino (język Żydów sefardyjskich).
Chór wykonał pieśni żydowskie.
Miejsce: przy tablicy upamiętniającej Wielką Synagogę w Katowicach (obecnie: wewnętrzna część targowiska na rogu ul. Mickiewicza i Stawowej)
Chór Mieszany Klaster, dyr. Łukasz Łoboda
Zespół tworzą pasjonaci śpiewu chóralnego. Klaster, w muzyce, oznacza dźwięki leżące bardzo blisko siebie tworzące plamę współbrzmień. To tak jak oni: każdy inny, ale razem tworzą nową wartość. Gdy śpiewają – to jak sami przyznają – zapominają o problemach lokalnych i globalnych.
Chór wykonał pieśni ormiańskie.
Miejsce: Rynek – okolice Teatru Śląskiego
Dziękujemy wszystkim za udział!
Fotorelacja: Łukasz Dziuba