Konferencja: 30 lat Festiwalu, 20 lat Teatru A Part | 13-14.06

13 i 14 czerwca 2024 r. w Instytucie im. Wojciecha Korfantego odbyła się konferencja „30 lat Festiwalu, 20 lat Teatru A Part” – podsumowanie naukowe (teatrologiczne) i popularnonaukowe 20-letniej działalności katowickiego Teatru A Part i 30-letniej historii Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Performatywnych A Part (wcześniej Międzynarodowego Festiwalu Teatrów A Part).

Autorski Teatr A Part, kierowany przez reżysera Marcina Hericha, jest obecnie jednym z najbardziej znanych polskich teatrów eksperymentalnych i alternatywnych. Teatr A Part wziął swoją nazwę od festiwalu A Part, którego jest organizatorem, a którego pomysłodawcą i kuratorem od początku istnienia imprezy jest Marcin Herich.

Festiwal A Part to odbywający się od 1994 roku w Katowicach międzynarodowy przegląd teatralny, prezentujący dorobek artystyczny najważniejszych artystów teatru eksperymentalnego i poszukującego, w tym teatru tańca i teatru plenerowego oraz sztuk performatywnych. Festiwal A Part jest jedną z najstarszych imprez tego rodzaju w Polsce, jedną z najbardziej znanych w Europie i na świecie, a także pierwszym polskim festiwalem, używającym w nazwie określenia „sztuki performatywne” – obecnie powszechnie stosowanego w teatrologii na nazywanie zjawisk z obszaru sztuk scenicznych (za amerykańskim reżyserem i teoretykiem teatru Richardem Schechnerem), w odróżnieniu od sztuk wizualnych (nazywanych też zamiennie plastycznymi).

Podczas konferencji została omówiona i zarysowana problematyka związana z działalnością artystyczną Teatru A Part i historią festiwalu A Part podczas ostatnich trzech dekad w perspektywie nauk humanistycznych, w tym socjologii, antropologii, teatrologii i w kontekście popularnonaukowym. Tłem dla opisu tego ważnego artystycznie, społecznie i humanistycznie zjawiska były Katowice jako miasto o zmieniającej się strukturze i wizerunku, miasto-inspiracja, a także miasto-międzynarodowa scena, w którym odbywają się od 30 lat przedstawienia i performansy, często w przestrzeni otwartej czyli miejskiej, w wykonaniu artystów i zespołów artystycznych przybywających do Katowic z wszystkich zakątków globu.

Konferencja była otwarta dla publiczności. Po prelekcjach odbyła się dyskusja z udziałem słuchaczy. Konferencję poprowadziła dyrektor Instytutu im. Wojciecha Korfantego – Dorota Pociask-Frącek.

PROGRAM KONFERENCJI

Czwartek, 13 czerwca | 10.00 – 14.00

Dr hab. Dorota Fox (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Zagubiona tradycja? Teatry studenckie na Śląsku
Maciej Dziaczko (Szkoła Aktorska Teatru Śląskiego w Katowicach), Obrazy fotograficzne wraz z tekstem alternatywnym jako suplement do pracy twórczej w Teatrze A Part
Dr hab. Artur „Arti” Grabowski (Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie), Zbieżności i rozbieżności estetyczne pomiędzy Teatrem A Part a sztuką performance
Łukasz Drewniak (Akademia Teatralna w Warszawie), Oślepieni przez ciała. Improwizowany esej teatralny
Dr hab. Mirosław Piróg (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Ciało i miłość

Piątek, 14 czerwca | 10.00 – 14.00

Dr Magdalena Figzał-Janikowska (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Między intymnością a działaniem kolektywnym. Z historii festiwalu A Part
Radosław Kobierski (Instytucja Kultury Katowice Miasto Ogrodów), Teatr życia
Dr Katarzyna Pastuszak (Uniwersytet Gdański), Czyje spojrzenie? Czyje ciało? Czyj performans? Rozważania wokół spektaklu ‚Cztery’
Natalia Kruszyna (Muzeum Historii Katowic), Anatomia obrazu w Teatrze A Part. O spektaklu ‚Cyrk Bellmer’
Jarosław Fret (Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu), Język/języki Teatru A Part

O PRELEGENTACH:

dr hab. Dorota Fox – profesor w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego. Zajmuje się lokalną kulturą teatralną, polskim teatrem i krytyką teatralną dwudziestolecia międzywojennego, teatrem ludowym i amatorskim oraz formami sztuki estradowej. Autorka dwóch monografii: „Kabarety i rewie międzywojennej Warszawy. Z prasowego archiwum Dwudziestolecia” (2007) oraz „Czasopiśmiennictwo teatralne w Polsce w latach 1914-1939” (2014). Członek Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych oraz Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego.

Maciej Dziaczko – nauczyciel, instruktor teatralny, arteterapeuta, fotograf i niezależny twórca: aktor, reżyser, dramaturg, reżyser światła. Pomysłodawca i prowadzący Koła Naukowego Młodych Aktorów przy Szkole Aktorskiej Teatru Śląskiego. Był członkiem zespołu Teatru Cogitatur i formacji Suka Off. Prowadzi Teatr Gliwicka 9a i Fundację #wszystkierodzajeteatru. Współpracuje z wieloma grupami teatralnymi, w tym z Teatrem T.C.R. w Tychach oraz Teatrem A Part. Był słuchaczem studiów doktoranckich „Humanistyka bez granic” na Uniwersytecie Śląskim.

dr hab. Artur „Arti” Grabowski – artysta interdyscyplinarny: malarz, aktor, performer, reżyser teatralny. Prowadzi Pracownię Performance na Wydziale Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Współpracuje na stałe z teatrami Porywacze Ciał, Cinema oraz KTO. Szeroko zajmuje się działalnością kuratorską i organizacją wydarzeń promujących sztukę performance.

Łukasz Drewniak – krytyk teatralny, eseista, publicysta. Wykładowca warszawskiej Akademii Teatralnej na wydziałach Reżyserii i Wiedzy o Teatrze. Selekcjoner Złotego Yoricka, konkursu na najlepsze wystawienie utworów Williama Szekspira w ramach Gdańskiego Festiwalu Szekspirowskiego. Autor cyklu „Kołonotatnik” na portalu teatralny.pl.

dr hab. Mirosław Piróg – adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Śląskiego. Autor książek „Psyche i symbol” (1999), „Wiliama Jamesa filozofia doświadczenia religijnego” (2011) oraz kilkudziesięciu artykułów dotyczących psychologii głębi C.G. Junga i filozofii religii. Od lat prowadzi wykłady, warsztaty i seminaria ukazujące powiązania pomiędzy współczesną filozofią i psychologią a starożytnymi tradycjami mądrościowymi.

dr Magdalena Figzał-Janikowska – teatrolog, kulturoznawca. Adiunkt w Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Autorka książki „Przestrzenie muzyczne w polskim teatrze współczesnym” (2017) i przewodnika ‚A walking guide. Cracow of Tadeusz Kantor’ (2020). Recenzentka teatralna. Prowadzi badania poświęcone performansom artystycznym, muzyce scenicznej oraz eksperymentalnym formom teatru muzycznego.

Radosław Kobierski – poeta, prozaik, dziennikarz, felietonista. Pisze o książkach, teatrze i sztuce. Publikował m.in. w „Znaku”, „Tygodniku Powszechnym”, „Chimerze”, „Śląsku”. Pracuje w Instytucji Kultury Katowice Miasto Ogrodów.

dr Katarzyna Pastuszak – tancerka, performerka, choreografka i dyrektorka artystyczna Amareya Theatre & Guests w Gdańsku, adiunktka w Zakładzie Badań nad Sztukami Performatywnymi (IAiA ‒ Uniwersytet Gdański), członkini Grupy Badawczej Between. Pomiędzy (UG). W działaniach artystycznych porusza się głównie w obszarze nowej choreografii i teatru fizycznego, łącząc poszukiwania ruchowe z aktualnymi nurtami myśli humanistycznej. Pracuje z mniejszościami etnicznymi i grupami narażonymi na wykluczenie. Bada relacje między storytellingiem i choreografią.

Natalia Kruszyna – historyczka sztuki, muzeolożka i aktorka. Prowadzi popularne wykłady o sztuce, jest autorką wystaw, esejów i artykułów. Pracuje w Muzeum Historii Katowic, gdzie m.in. opiekuje się kolekcją portretów „Asymetrycznej Damy” Witkacego oraz tworzy jedyną w Polsce kolekcję prac Hansa Bellmera. Jest kuratorką Galerii Teatru Korez w Katowicach, współpracuje z Instytutem Witkacego w Warszawie. Od 2007 roku występuje w przedstawieniach Teatru A Part.

Jarosław Fret – założyciel i lider Teatru ZAR, reżyser, aktor, dyrektor Instytutu Grotowskiego we Wrocławiu. Pełnił funkcję przewodniczącego Rady Kuratorów i kuratora ds. teatru Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. W latach 1999–2002 zrealizował szereg wypraw do Gruzji, Armenii i Iranu, prowadząc poszukiwania w obrębie najstarszych form muzyki chrześcijańskich kościołów wschodnich. Wykłada i prowadzi warsztaty w Polsce i za granicą. Od 2021 roku współpracuje również z Moniką Wachowicz, z którą powołał Studio Wachowicz/Fret.

Koordynatorem zadania: Tomasz Molitor: t.molitor[malpa]instytutkorfantego.pl, +48 32 251 75 63 wew. 105, +48 32 201 77 65.