Ukazał się dwunasty tom serii „Wiadomości Konserwatorskich Województwa Śląskiego” pt. Nowe funkcje w zabytkach.
Nadzieja na odrodzenie, na nowe, lepsze życie jest światełkiem, które rozpromienia mroki niejednego istnienia. Lubimy historie o trudach i troskach, które zwieńczone są odzyskaniem wolności, spokoju czy skierowaniem życia na nowe tory, wiodące ku szczęściu.
„Nowe funkcje w zabytkach” to dość prozaiczny (w porównaniu do tego wstępu) tytuł dwunastego tomu „Wiadomości Konserwatorskich Województwa Śląskiego”, w którym znajdziemy rzeczowe relacje z prac konserwatorskich, wyniki badań teoretycznych i praktycznych (od wertowania archiwaliów po wywierty w belkach konstrukcyjnych), zestawienia będące świadectwami aktywności urzędów, które – za pomocą strumieni funduszy, informacji i kontroli – pełnią misję ochrony i opieki nad zabytkami województwa śląskiego.
Miejmy jednak świadomość, że te sprawozdania, wywierty i zestawienia (co autorka recenzji miała okazję zaobserwować stykając się z autorami artykułów i komunikatów zebranych w omawianym tomie) są konsekwencją i przejawem pasji oraz nieraz poświęcenia swojego życia (co najmniej zawodowego) przedstawicieli nomen omen służby konserwatorskiej oraz właścicieli zabytków.
Czytelnikowi mogą udzielić się emocje towarzyszące odkryciom średniowiecznych polichromii, które relacjonują autorzy. Być może ciepło przywita kolejne sukcesy rewitalizacji Szybu Maciej, relacjonowane z punktu widzenia wieloletnich właścicieli (i inwestorów!) obiektu uratowanego od zagłady (której ryzyko niosła restrukturyzacja śląskiego przemysłu). Z emocjami będzie śledził „serię niefortunnych zdarzeń”, zwieńczoną happy endem adaptacji na siedzibę Muzeum Śląskiego kopalni „Katowice”. Dowie się, jakie zwroty akcji przyniosły wyniki pogłębionych badań piwnic zborowskiej (domniemanej!) fabryki fajek. Czy rozpłynie się nad barwnym opisem olśniewającej przemiany „białej damy” i innych gliwickich zabytków? Być może z zainteresowaniem prześledzi, jak snuje się opowieść o budynku bielskiej przędzalni lub zanurzy się w mroki dziejów zniszczenia, zapomnienia i odkrycia na nowo gliwickich i tarnogórskich żydowskich domów przedpogrzebowych. Czy jego serce zmiękczy opowieść o przebudowie zmiękczalni wody i losach pozostałych obiektów przemysłowych Zabrza? Jakie tajemnice odkryły przed badaczami i konserwatorami dwór w Czańcu czy pałac w Siemianowicach Śląskich?
Redaktorzy „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” (redaktor serii – Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Łukasz Konarzewski oraz redaktor naukowy – Irena Kontny z Instytutu Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego) śledząc sukcesy, niespodzianki i rozczarowania w świecie zabytków, rok w rok dokładają starań, by spełnić nadzieje inicjatorów serii, która stworzona była, by przybliżyć fascynującą, skomplikowaną i wymagającą „szczególnego talentu” pracę konserwatora zabytków – taką misję dali „Wiadomościom Konserwatorskim Województwa Śląskiego” ówcześni współwydawcy: Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków Barbara Klajmon oraz dyrektor ówczesnego Śląskiego Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach Jacek Owczarek, których pomysł co roku od dwunastu lat owocuje kolejnym tomem.
Od ponad dekady niezmiennie Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków łączy siły z Instytutem Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego, który – pomimo kilku zmian struktury czy nazwy – niezmiennie wciąż (parafrazując misję i wizję instytutu) opowiada o kulturowym bogactwie, inspiruje, integruje i wspiera – ludzi, idee, działania, by lepiej zrozumieć przeszłość i wpływać na przyszłość”.
Niniejszy tom jest świadectwem tego, że wiele zabytków województwa śląskiego tę przyszłość ma, a jednocześnie przyszłość ma również zawód konserwatora zabytków.
Małgorzata Pietrzak