Zapraszamy od 1 kwietnia do zamkowej wieży Centrum Kultury „Zamek w Toszku” na wystawę „60 na 100. SĄSIADKI. Głosem Kobiet o powstaniach śląskich i plebiscycie”. Wernisaż wystawy, wraz z oprowadzaniem dr Małgorzaty Tkacz-Janik, rozpocznie się o godzinie 17:00.
Na potrzeby wystawy i wydarzeń z nią związanych, dzięki współpracy kuratorki dr Małgorzaty Tkacz-Janik z dr Arkadiuszem Kuzio-Podruckim, szeroko znanym ekspertem z zakresu dziejów rodów magnackich związanych z regionem, stworzona została lista kobiecych bohaterek, które warto przypomnieć i rekomendować jako warte spopularyzowania poprzez działania edukacyjne i różne formy kształcenia kulturowego.
Toszeckie damy, o których wiadomo coś więcej niż tylko to, co wynika z analizy genealogicznej to:
Barbara (ok. 1445-1510/1511) księżniczka opawsko-karniowska, ostatnia władczyni Opawy z dynastii Przemyślidów, żona księcia oświęcimsko-toszeckiego Jana IV;
Izabela Jagiellonka (1519-1559), księżniczka polska, żona króla Węgier Jana Zapolya, księżna opolsko-toszecka (jako zastawu jej syna Jana Zygmunta Zapolya, księcia Siedmogrodu);
Anna Małgorzata (1643-1723), baronówna von Schlellenberg, żona Karola Gustawa hrabiego Colonna von Fels, regentka Pyskowic i Toszka 1686-1695, w czasie małoletności synów;
Karolina (1766-1822), von Kloch, baronówna von Eichendorff, matka poety Józefa;
Gizela (legn.), żona hrabiego Leopolda von Gaschin und Rosenberg.
Spotkania z Sąsiadkami w Toszku na pewno nie ograniczą się do prezentowania dawnych, otoczonych wieloma tajemnicami postaci kobiecych. Spróbujemy zrekonstruować także bardziej współczesne bohaterki związane z wielonarodową historią Toszka.
Wystawa będzie dostępna od 2 do 29 kwietnia w godzinach pracy Centrum, a w trakcie jej trwania odbędą się także lekcje i warsztaty herstoryczne, podczas których odtworzona zostanie historia kobiet związanych z Toszkiem.
Wystawa „60 na 100. SĄSIADKI. Głosem Kobiet o powstaniach śląskich i plebiscycie” powstała w 2019 roku i ukazuje 30. kobiet z przełomu XIX i XX wieku, których dzieje tworzą nową, bo pisaną kobiecymi losami, opowieść o śląskich zrywach powstańczych i akcji plebiscytowej.
Wystawa ma charakter popularyzatorski i edukacyjny oraz stanowi wstęp do szerszego projektu Instytutu, którego celem jest wprowadzenie do głównego nurtu historycznej narracji o regionie także mniej znanych postaci kobiecych.
Wielkoformatowa wystawa mobilna (memy ukazują sylwetki kobiet w skali 1:1) może funkcjonować samodzielnie jako barwna prezentacja różnorodnych kobiecych postaci historycznych, ale także dzięki doborowi bohaterek pozwala na zaobserwowanie ciekawych przemian obyczajowych, politycznych i emancypacyjnych dotyczących kobiet na przełomie XIX i XX wieku w Europie, dla których Górny Śląsk był miejscem odniesienia.
Memy wykreowała ceniona artystka z województwa śląskiego Marta Frej na podstawie materiałów odnalezionych podczas kwerendy historycznej, zrealizowanej przez dr Małgorzatę Tkacz-Janik, specjalistkę ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego w Instytucie.