Zeszyt do herstorii

„Zeszyt do herstorii dla początkujących” i wystawa „60 na 100. SĄSIADKI”

Zeszyt jest rodzajem pomocy naukowej (kartą pracy), którą warto wykorzystać podczas prezentowania wystawy „60 na 100. SĄSIADKI. Głosem Kobiet o powstaniach śląskich i plebiscycie”. Wystawa powstała w 2019 roku i ukazuje 30. kobiet z przełomu XIX i XX wieku, których dzieje tworzą nową, bo pisaną kobiecymi losami, opowieść o śląskich zrywach powstańczych i akcji plebiscytowej.

Wystawa ma charakter popularyzatorski i edukacyjny oraz stanowi wstęp do szerszego projektu Regionalnego Instytutu Kultury, którego celem jest wprowadzenie do głównego nurtu historycznej narracji o regionie także mniej znanych postaci kobiecych. Zeszyt zawiera definicje pojęcia herstoria oraz kilka wskazówek, jak w sposób ciekawy i niebanalny prowadzić lekcje lub warsztaty z wykorzystaniem zeszytu i wystawy (w całości lub w wybranej części).

Wielkoformatowa wystawa mobilna (memy ukazują sylwetki kobiet w skali 1:1) może funkcjonować samodzielnie jako barwna prezentacja różnorodnych kobiecych postaci historycznych, ale także dzięki doborowi bohaterek pozwala na zaobserwowanie ciekawych przemian obyczajowych, politycznych i emancypacyjnych dotyczących kobiet na przełomie XIX i XX wieku w Europie, dla których Górny Śląsk był miejscem odniesienia.

Memy wykreowała ceniona artystka z województwa śląskiego Marta Frej na podstawie materiałów odnalezionych podczas kwerendy historycznej, zrealizowanej przez dr Małgorzatę Tkacz-Janik, specjalistkę ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego w Regionalnym Instytucie Kultury w Katowicach.

Dlaczego „Sąsiadki”?

Projekt zakłada, że 30. bohaterek z przeszłości –  w czasie planowanych wystaw w 2020 roku – zostanie zestawionych ze współczesnymi kobietami, mieszkankami województwa śląskiego. Zestawienie 30. kobiet z przeszłości z 30.kobietami z teraźniejszości ma wzbogacić i uaktualnić opowieść o historii kobiet na Górnym Śląsku. Opowiedzieć o rozwijających się i zmieniających formach uczestnictwa kobiet w kulturze, polityce, gospodarce i życiu społecznym regionu.

Od początku 2020 roku wystawa będzie pokazywana przede wszystkim tam, gdzie działały historyczne bohaterki, stając się zapleczem dla takich działań edukacyjnych, które pomogą dojrzeć w mikrohistoriach kobiet pełnowartościowy, lokalny materiał historyczny.

Projekt został zrealizowany pod honorowym patronatem Marszałka Województwa Śląskiego oraz programu Niepodległa. Partnerem przedsięwzięcia jest śląskie Stowarzyszenie Szlakiem Kobiet.
W trakcie realizacji projektu została nawiązana współpraca z Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach oraz z projektem medialnym na profilu społecznościowym „Stulecie Praw Kobiet”. Patronem medialnym projektu jest dodatek GW dla kobiet „Wysokie Obcasy”.

BOHATERKI WYSTAWY

1. Balasowa Albina (1899-1977)
2. Bramowska Józefa (1860-1942)
3. Dombkowa Teodora (1874-1950)
4. Giżycka Janina (1887-1937)
5. Golaszowa Petronela (1851-1935)
6. Gruchlikowa Maria (1892-1987)
7. Hager Karolina (1861-1941)
8. Jordan-Łowińska Wanda (1900-1959)
9. Kłuszyńska Dorota (Dora) (1876-1952)
10. Koniarkowa  Zofia (1876-1963)
11. Korfantowa Elżbieta (1882-1966)
12. Kujawska Rajda Maria (1893-1948)
13. Ligoniowa Wanda (1884–1953)
14. Maciejowska Paulina (Pola) (1899-1920)
15. Markowa Jadwiga (1885-1939/1945)
16. Miglancowa Monika (1883-?)
17. Niegolewska Wiktoria (1872–1927)
18. Ogórkówna Matylda (1897-1940)
19. Omańkowska Janina (1859-1927)
20. Parys Klara (1898-1979)
21. Pojdowa Florentyna (1883-?)
22. Rokicka-Niedbalska Antonina (1893-1973)
23. Różanowiczowa Maria (1886-1981)
24. Stęślicka Halina (1897-1956)
25. Szymkowiak Bronisława (1896-1975)
26. Szyperska Aleksandra (1865-1938)
27. Wojciechowska-Sołowijowa Halina (1894-1984)
28. Wolnik Aniela (1900-1957)
29. Zarzycka–Ręgorowicz Olga (1900-1986)
30. Żnińska Janina (1871-1949)

Kontakt w sprawie organizacji wystawy:

Małgorzata Tkacz-Janik
e-mail: m.tkaczjanik@instytutkorfantego.pl
tel. 609 677 874