Unikatową w skali Polski figurkę glinianą z okresu neolitu (IV tysiąclecie p.n.e.) znaleziono podczas badań wykopaliskowych w Raciborzu w 2013 roku na terenie zbiornika przeciwpowodziowego Dolna Odra. Badania prowadzone są przez Zespół Archeologicznych Badań Ratowniczych przy Ośrodku Studiów Pradziejowych i Średniowiecznych IAE PAN z Poznania. Odkrywcą jest archeolog Marek Anioła. Figurkę okrzyknięto „Wenus z Raciborza”, bo podobna jest do innych znalezisk tego typu znanych z paleolitycznych stanowisk.
Odróżnia ją jednak materiał – wykonano ją z gliny, podczas gdy Wenus rzeźbiono w kamieniu. Widać wyraźnie przedstawione nogi, szerokie biodra, piersi, natomiast u góry znajdują się trzy guzki, z których środkowy jest schematycznym przedstawieniem głowy, a dwa zewnętrzne interpretowane są jako ręce uniesione w geście oracji. Figurki kobiece utożsamiano z kultem płodności i bogini matki. Niektórzy naukowcy uważają także, że mogą być one dowodem na większa rolę kobiet w okresie neolitu.
Tekst: Grażyna Glanc-Zagaja