Szlak Zabytków Techniki jest drugim, po Szlaku Architektury Drewnianej, szlakiem kulturowym w województwie śląskim. Przedsięwzięcie to powstało z inicjatywy Zarządu Województwa Śląskiego, było realizowane przez Wydział Promocji Regionu, Turystyki i Sportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. W procesie tworzenia szlaku uczestniczyły także Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach oraz Śląska Organizacja Turystyczna. Ten szlak tematyczny ma stanowić nowy regionalny, markowy produkt turystyczny służący promocji województwa, rozwojowi turystyki oraz ochronie dziedzictwa techniki.
Prace nad szlakiem rozpoczęto w 2004 r. Powstał wtedy projekt przedsięwzięcia, w którym zostały uwzględnione poszczególne etapy jego realizacji. Do prac nad nim zaproszono samorządy lokalne, właścicieli obiektów, służby konserwatorskie oraz organizacje i firmy turystyczne. Dzięki konsultacjom z tymi podmiotami powstała wstępna lista obiektów, z której zostały wyłonione 52 obiekty wiodące. Podczas 9 wyjazdów terenowych zespół roboczy oceniał obiekty według różnych kryteriów wyboru (znaczenie dla historii architektury, techniki lub tradycji przemysłowych regionu, dostępność, infrastruktura okołoturystyczna, bezpieczeństwo zwiedzania, stan zachowania). Po analizie materiału z wizytacji terenowych utworzono listę obiektów wstępnie zaklasyfikowanych na szlak. Lista rekomendowanych obiektów została przedstawiona do zatwierdzenia Zarządowi Województwa Śląskiego. Ostatecznie Zarząd wybrał 29 obiektów i zapewnił środki finansowe na dalszą realizację szlaku.
Dalsze prace nad szlakiem polegały na opracowaniu jego logo i Katalogu Identyfikacji Wizualnej, czym zajęła się Polska Agencja Promocji Turystyki S.A. Agencja przeprowadziła także szkolenie w zakresie metod powołania i zasad funkcjonowania lokalnych organizacji turystycznych (LOT). Pokłosiem szkolenia był projekt statutu organizacji, która w przyszłości stanie się koordynatorem szlaku. Kolejnym etapem było opracowanie graficzne tablic, ich wykonanie i montaż w terenie. Przygotowano także stronę internetową (www.gosilesia.pl/szt) oraz szlakowe gadżety. Zwieńczeniem tych prac było otwarcie szlaku w październiku 2006 r., które odbyło się w Muzeum Miejskim w Tychach. Równolegle z otwarciem w środkach masowego przekazu prowadzona była kampania reklamowa. Planowane jest także powołanie stowarzyszenia zarządzającego szlakiem oraz wykonanie i montaż dojazdowego oznakowania drogowego.
Spośród obiektów, które weszły w skład szlaku, najwięcej, bo trzy, znajduje się w Katowicach, Zabrzu i Gliwicach, po dwa znajdują się w czterech miastach województwa: Częstochowie, Bielsku-Białej, Tarnowskich Górach i Rudzie Śląskiej. Najwięcej obiektów reprezentuje branże górniczą i kolejową, oprócz tego reprezentowane są branże hutnicza, spożywcza i inne, a także osiedla i kolonie robotnicze.
2011
Tekst: Anna Syska i Agnieszka Woźniakowska
Fotografie: Ewa Mackiewicz i Eugeniusz Tomczak