OFERTA EDUKACYJNA | Maria, Aleksandra, Elżbieta – Trzy I Damy II RP?

Wykład, warsztat lub przedstawienie – chcesz dowiedzieć się więcej o naszym projekcie – zapraszamy do zapoznania się ofertą edukacyjną.

Maria, Aleksandra, Elżbieta – Trzy I Damy II RP?

Projekt powstał wokół bardzo modnego ostatnio pytania o obecność kobiet w historii, zarówno w tej małej, lokalnej lub rodzinnej, jak i tej wielkiej – historii państw, czy regionów.
Oferta edukacyjna jest tak skonstruowana, aby sprostać różnym grupom odbiorczym: od licealistów po seniorów, a jednocześnie nie utracić nic z merytorycznego przekazu.

Projekt opowiada o trzech historycznych bohaterkach, które u zarania II RP towarzyszyły pierwszoplanowym liderom politycznym – Józefowi Piłsudskiemu i Wojciechowi Korfantemu. W tej trójce najbardziej rozpoznawalna jest Aleksandra Piłsudska, ale zmiana perspektywy na herstoryczną powoduje, że zauważamy jeszcze dwie inne postaci, które w tym samym czasie, równolegle – co zaskakuje najbardziej – pełniły w różnych okolicznościach role pierwszych Pierwszych Dam II RP. Są to Maria Piłsudska i Elżbieta Korfanty. Sytuacja sprzed stu lat budzi ciekawość i zadaje nam wiele pytań o niejednoznaczne dziedzictwo Pierwszych Dam w historii Polski i Śląska. Wydaje się też, że ten historyczny kontekst może posłużyć do rozważań i/lub warsztatowego performowania ról kobiecych w różnych dziedzinach współczesnego życia publicznego.

1. WYKŁAD

Wykład – w zależności od potrzeby – może trwać 45 min. lub 2×45 min., jeśli chcemy go połączyć z dyskusją o współczesnych rolach kobiet. Wykład odbywa się w oparciu o prezentację (potrzebny jest rzutnik i ekran od organizatora) oraz o broszurę i rekwizyty projektowe, które dostarcza prowadząca. W wykładzie może uczestniczyć właściwie dowolna ilość osób.
Publiczność wykładu mogą stanowić: uczniowie powyżej 16 r. życia, studenci, seniorzy, pasjonaci historii lokalnej oraz wszystkie inne publiczności / osoby zainteresowane historią Górnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem historii kobiet.

Jeśli będzie to wykład z zakresu edukacji regionalnej, to jego pierwszoplanową postacią będzie wówczas Elżbieta Korfanty, ze względu na jej małą rozpoznawalność oraz na fakt, iż nie była ona dotychczas włączana do opowieści o „matkach niepodległości”, czy też do narracji o pierwszych Pierwszych Damach II RP. Konwencja tzw. historii alternatywnej posłuży tu jako format prezentacji jej sylwetki.

2. WARSZTAT

Warsztat jest kierowany głównie do dorosłych kobiet (nie jest to jednak wymóg ostateczny – publiczność może być mieszana). Program obejmuje moderowaną rozmowę o historycznych barierach i stereotypach, które nadal mogą mieć wpływ na kształtowanie ról i społecznego znaczenia kobiet w rożnych dziedzinach życia publicznego, zarówno w ich wymiarze osobistym (rodzina, macierzyństwo), jak i systemowym (kultura, obyczaje, stereotypy). Po rozmowie jest wykład – odwołanie do figury Pierwszej Damy tylko pozornie odnosi nas do kobiet uprzywilejowanych, wręcz przeciwnie, np. Elżbieta Korfanty, podobnie jak Danuta Wałęsa, przeszła drogę od „kobiety pracującej” po stanowisko najbardziej wpływowej kobiety w państwie/regionie, dlatego projekt ma bardzo demokratyzujący charakter.

Trzecia część to drama – osoby uczestniczące tworzą spektakl oparty na projektowej jednoaktówce. Przygotowania do spektaklu, aranżowanie scen to „naturalne” zaplecze do dalszych tematycznych rozmów, rozwijania umiejętności formułowania własnego zdania i swobodnego wyrażania emocji i opinii. Metody pracy: re-telling, drama, praca w grupach, integracje i relaksacje/enerdżajzery. Na koniec podsumowanie w kręgu lub w innej formie.

Ważne informacje dla organizatora:
W spotkaniu może uczestniczyć od 12 do 15 kobiet/osób, najlepiej zgłoszonych do udziału poprzez wcześniejsze zapisy. Prosimy o przygotowanie wygodnej sali z krzesłami i stołami (minimum 3) oraz przestrzenią wolną od krzeseł – do wykonywanie scenek. Prosimy o rzutnik, ekran, flipczart oraz mazaki. Jeśli to możliwe – również o kawę, herbatę i przekąskę dla uczestniczek/uczestników. Można też zaproponować przyniesienie wiktuałów, wtedy prowadząca zarządzi półgodzinną przerwę na integrację przy posiłku. Konieczne jest zaplecze – aneks kuchenny oraz WC (z lustrem) do różnych form pracy, posiłku i/lub integracji. Czas trwania – do 4 h – z przerwami. Rekomendujemy weekendy jako dobry czas na organizowanie warsztatu, który, poza poziomem edukacyjnym, ma też charakter wzmacniający więzi społeczne.

3. PRZEDSTAWIENIE

Na specjalne życzenie, scenografię projektową, która składa się ze zrekonstruowanych kapeluszy bohaterek projektu oraz kufra i pudeł na kapelusze, można użyć w celu przygotowania przedstawienia o „Trzech Damach” wg projektowej jednoaktówki. Przedstawienie może być opatrzone komentarzem kuratorki lub stać się samodzielnym widowiskiem, odpowiednio zapowiedzianym jako historia alternatywna. Kuratorka może pomóc każdej grupie, która zaplanuje wystawienie jednoaktówki w realizacji przedsięwzięcia w placówce wskazanej przez organizatora.

Wszystkie wyżej wymienione formy prezentacji projektu są bezpłatne. W przypadkach, gdy realizacja projektu odbywać się będzie poza województwem śląskim, warunki realizacji będą wymagały osobnych uzgodnień z Projektodawcą (Instytut Kultury im. Wojciecha Korfantego).

ELEMENTY PROJEKTU, KTÓRE DOSTARCZA INSTYTUT:

1. Bezpłatna publikacja.
2. Jednoaktówka. 
3. Scenografia.

Każda osoba uczestnicząca (wykład/warsztat) otrzymuje bezpłatną broszurę, zawierającą zbeletryzowane biografie Trzech Pierwszych Dam, autorstwa Katarzyny Drogi, Elżbiety Jodko-Kuli i Barbary Szmatloch, co stanowi merytoryczną bazę projektu.

Jednoaktówka – stworzona przez Bożenę Donnerstag – oraz mini scenografia służą do zrealizowania dramy. Wydawnictwo, jednoaktówka oraz scenografia są kompaktowe, mieszczą się w zabytkowym, kobiecym kufrze (50x70x90 cm).

Jednoaktówka opowiada o wyimaginowanym, ale historycznie możliwym (w latach 20. dwudziestego wieku) spotkaniu Trzech Dam. Didaskalia sugerują, że doszło do niego w Zakopanem (wszystkie panie w rzeczywistości tam bywały). Dwie Polki i Ślązaczka, trzy nieco nieoczywiste Pierwsze Damy, odbywają zastanawiający, bardziej prywatny niż oficjalny trilog o swoich losach i niezwykłych rolach, w które przyszło im się wcielać w prawdziwym życiu. Scenariusz jednoaktówki częściowo jest napisany w języku śląskim.

Projektowi partnerują: POLKAP SA, Muzeum Historii Katowic, Fundacja Muzeum Historii Kobiet, oraz Stowarzyszenie Szlakiem Kobiet
Patronat medialny: ŚLĄZAG
Kuratorka projektu: dr Małgorzata Tkacz-Janik

Broszura projektowa jest ogólnodostępna także w formie elektronicznej, jako zasób edukacyjny:
https://instytutkorfantego.pl/aktualnosci/projekt-maria-elzbieta-aleksandra-trzy-i-damy-ii-rp/

KONTAKT
W razie zainteresowania realizacją projektu u Państwa w szkole, na uczelni, w muzeum, itp., prosimy o kontakt:

m.tkaczjanik@instytutkorfantego.pl lub iwk@instytutkorfantego.pl

dr Małgorzata Tkacz-Janik
Specjalistka ds. kulturowego dziedzictwa niematerialnego

Regionalny Instytut Kultury im. Wojciecha Korfantego
Instytucja Kultury Samorządu Województwa Śląskiego
ul. Teatralna 4 | 40-003 Katowice, III piętro
Tel. 32 201 77 82, 32 251 75 63 wew.783