10 grudnia 2019 roku w Regionalnym Instytucie Kultury w Katowicach odbyło się podsumowanie projektu ODRAzu widać KULTURĘ!, który był realizowany w latach 2018-2019.
Podczas podsumowania debatowaliśmy o rzece Odrze, a także zaprezentowaliśmy najnowszą publikację „Czy płynie w nas Odra?”.
Do udziału w debacie zaprosiliśmy osoby, reprezentujące różne dziedziny i refleksje związane z Odrą. Naszymi gośćmi byli: Inga Iwasiów (literaturoznawczyni, pisarka ze Szczecina), Jerzy Parusel (dyrektor Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, pasjonat przyrody regionu), Uwe Rada (publicysta z Berlina zainteresowany Polską od czasów transformacji), Henryk Waniek (malarz surrealista przez wiele lat związany ze Śląskiem, pisarz i krytyk artystyczny). Spotkanie poprowadzi Marcin Musiał (śląski aktywista i bloger).
Poza debatą zaprezentowaliśmy różne elementy projektu „ODRAzu widać kulturę!”, w tym: artystyczną mapę i wydawnictwo nt. Kanału Gliwickiego „Ale! Kanał!, film o projekcie oraz kolorowankę „ODRARIUM”.
Publikacja „Czy płynie w nas Odra?” prezentuje rzekę Odrę w szerokim ujęciu kulturowym, społecznym, historycznym i przyrodniczym. Powstała w ramach projektu zrealizowanego w ramach dotacji celowej ze środków budżetu Województwa Śląskiego z okazji Międzynarodowego Roku Odry 2019.
Wśród autorów i autorek są w kolejności alfabetycznej: Anna Cieplak , Olga Drenda, Arkadiusz Dziura (tłumacz z języka niemieckiego), Jiří Glonek, Inga Iwasiów, Sławomir Iwasiów , Elżbieta Marszałek, Piotr Nieznański , Magdalena Okraska (w roli tłumaczki z czeskiego), Grzegorz Płonka, Jan Pyś, Uwe Rada, Michał Sikora , Dorota Simonides, Iwona Sobczyk , Anna Surówka, Małgorzata Tkacz-Janik, Henryk Waniek, Marta Majka Wiśniewska, Aleksander Wolski, Kamil Zaremba, Piotr Zdanowicz, Michał Zygmunt.
Fragment publikacji:
Akcja „Śląski Wianek dla Odry”, zorganizowana na przełomie czerwca i lipca 2019 roku przez Regionalny Instytut Kultury w Katowicach w ramach obchodów Międzynarodowego Roku Odry, była czymś w rodzaju nawigowanych, kulturoznawczych badań terenowych. I choć wysłanie wianka nad morze wraz z załogą śląskiego 40. Międzynarodowego Rejsu Przyjaźni PTTK (w miejsce corocznych słynnych odrzańskich Flisów) z Mariny w Gliwicach wprost na „Dni Odry” do Szczecina to był tylko jeden z elementów całorocznego projektu „ODRAzu widać KULTURĘ!”, to pełna przeszkód wodna droga RIK-owskiej galandy przyniosła wiele odkrywczych, dosłownych i symbolicznych meandrów istniejących w obecnie uprawianej narracji o Odrze w Polsce i poza jej granicami.
„Nie zrewitalizujemy trwale rzeki bez społecznej świadomości” – myślałyśmy i rozmawiałyśmy o tym nieustannie, zadając kolejne pytania o rzekę, organizując różne wydarzenia i rozmawiając z ekspertami oraz ze społecznościami nadodrzańskimi. Stawiałyśmy te pytania sobie i innym, ludziom i instytucjom napotkanym na szlaku Odrzańskiej Drogi Wodnej. Interesowało nas wszystko: historia, czas teraźniejszy, dziedzictwo i przyszłość rzeki. Jej znaczenie dla Śląska, Polski, sąsiadów z Niemiec i Czech oraz spojrzenie globalne w trudnej erze antropocenu.
dr Małgorzata Tkacz-Janik, Anna Cieplak